ΔΝΤ: Κάναμε λάθος με τα μέτρα λιτότητας

4/1/2013

Οι μεγάλες περικοπές δαπανών και φορολογικές αυξήσεις έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στις συνταγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις κυβερνήσεις σε οικονομική δυσχέρεια - πιο πρόσφατα για τα δοκιμαζόμενα μέλη της ζώνης του ευρώ. Τώρα, οι υπάλληλοι στην πρωτοβάθμια διαιτησία του κόσμου της δημοσιονομικής σύνεσης, αναγνωρίζουν ότι η λιτότητα μπορεί να κάνει πολύ μεγαλύτερη ζημιά από ό,τι εθεωρείτο μέχρι σήμερα.

Η πρώτη σημαντική ένδειξη της αλλαγής της στάσης του ΔΝΤ ήρθε τον Οκτώβριο. Στο World Economic Outlook του, το ταμείο δημοσιεύσε έρευνες που δείχνουν ότι πίσω στο 2010, όταν η Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είχαν ξεκινήσει σοβαρές προγράμματα λιτότητας, οι εκτιμητές του υποτίμησαν τις αρνητικές επιπτώσεις από τις περικοπές των δαπανών και τις αυξήσεις φόρων για την ευρύτερη οικονομία.

Σε ένα έγγραφο που παρουσιάστηκε σήμερα στο ετήσιο συνέδριο της American Economic Association, δύο αξιωματούχοι του ΔΝΤ - ο επικεφαλής οικονομολόγος Olivier Blanchard και οικονομολόγος Daniel Leigh - παρουσιασαν μελέτη που εκπονήθηκε σχετικά με τα πορίσματα και τις επιπτώσεις τους. Το χαρτί που περιέχει τη δήλωση στερεότυπο ότι "δεν θα πρέπει να αναφερθεί ότι αντιπροσωπεύουν τις απόψεις του ΔΝΤ." Παρ 'όλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη τους δημιουργούς της, παρέχει μια καλή ένδειξη του πνεύματος που επικρατεί στο ΔΝΤ.

Οι συγγραφείς εστιάζουν σ' έναν αριθμό γνωστό ως δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής - το πόσο αλλάζουν τα οικονομικά αποτελέσματα μίας χώρας για κάθε ευρώ αλλαγής των κρατικών δαπανών ή των εσόδων. Οι αρχές εκτιμούν ότι για τα ευρωπαϊκά μέτρα λιτότητας που ξεκίνησαν το 2010, ο πολλαπλασιαστής ήταν σημαντικά μεγαλύτερος από την μονάδα, πράγμα που σημαίνει ότι η οικονομική παραγωγή συρρικνώθηκε περισσότερο από ένα ευρώ για κάθε ευρώ μείωσης του ελλείμματος. Αυτός είναι πολύ υψηλότερος από τον πολλαπλασιαστή 0,5 που το ΔΝΤ και άλλοι φορείς χρησιμοποίησαν το 2010 και ο οποίος είχε αποδειχθεί λίγο-πολύ ακριβής τα χρόνια πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.

Το αποτέλεσμα: Ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής μπορεί να είναι πολύ υψηλότερος σε στιγμές κινδύνου από ό, τι υπό κανονικές συνθήκες. Το λογικό συμπέρασμα είναι ότι οι πολιτικές λιτότητας στην Ευρώπη στηρίχτηκαν σε λανθασμένες εικασίες και θα πρέπει να χαλαρώσουν - κάτι που το Bloomberg View έχει υποστηρίξει. Σε κάποιο βαθμό, αυτό συνέβη τους τελευταίους μήνες με τη χαλάρωση των απαιτήσεων για την Ελλάδα και με δειλές συζητήσεις με τους Ευρωπαίους ηγέτες των δημοσιονομικών μεταβιβάσεων για την τόνωση της ανάπτυξης στις πληγείσες οικονομίες.

Ο Blanchard και ο Leigh επισημάνουν ότι τα αποτελέσματά τους δεν σημαίνουν ότι η λιτότητα είναι πάντα μια κακή ιδέα. Οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να χειριστούν μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα συσσωρειυμένα χρέη επ 'αόριστον χωρίς καταστροφικές συνέπειες. Το ερώτημα είναι πώς - και πόσο γρήγορα - μπορούν να εφαρμόσουν τη δημοσιονομική σύνεση, χωρίς να καταβαραθρώνονται οι οικονομίες τους.

Πηγή

Σχετικές δημοσιεύσεις εδώ κι εδώ .