ΔΝΤ: «Mea culpa»

22/1/2013

Σε απολογισμό της αποτυχημένης συνταγής λιτότητας που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και η οποία βύθισε τη χώρα σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση προχωρά με αρκετή δόση... αυτοκριτικής το ΔΝΤ. Γεγονός που αποδεικνύεται τόσο από έκθεση που συνυπογράφουν ο κορυφαίος οικονομολόγος του Ταμείου Ολιβιέ Μπλανσάρ και ο στενός συνεργάτης του Ντάνιελ Λι, όσο και από την ομολογία Τόμσεν κατά την πρόσφατη δημοσιοποίηση της έκθεσης προόδου, όπου τονίζεται για ακόμη μία φορά η σημασία πάταξης της φοροδιαφυγής.

Ο Δανός τεχνοκράτης παραδέχτηκε για πρώτη φορά την προηγούμενη Παρασκευή ότι πράγματι οι επιπτώσεις του προγράμματος στην ανάπτυξη δεν εκτιμήθηκαν σωστά, ενώ δεν παρέλειψε να αφήσει αιχμές κατά των Ευρωπαίων ηγετών σημειώνοντας ότι το ΔΝΤ είχε ταχθεί εξαρχής υπέρ μιας μεγαλύτερης περιόδου προσαρμογής για την Ελλάδα.

Πιο αναλυτικά, εξήγησε ότι στο τελευταίο πρόγραμμα υιοθετήθηκε ένας πολύ υψηλότερος «πολλαπλασιαστής», καθώς κατέστη σαφές ότι οι συνθήκες ήταν διαφορετικές από αυτές που είχαν εκτιμηθεί αρχικά. Σημειώνεται ότι «πολλαπλασιαστής» είναι το μέγεθος που δείχνει πόση ύφεση προκαλεί μια δεδομένη περικοπή στον προϋπολογισμό: εάν το μέγεθος είναι 0,5, τότε για κάθε μονάδα του ΑΕΠ δημοσιονομικής προσαρμογής το ΑΕΠ θα έπεφτε μισή μονάδα.

Συμπλήρωσε δε ότι ο «πολλαπλασιαστής» ήταν μεγαλύτερος, γιατί δεν είχε εκτιμηθεί ορθά η πολιτική κρίση, η οποία κλόνισε την εμπιστοσύνη στην οικονομία της χώρας και γιατί δεν εφαρμόστηκαν οι διαρθρωτικές αλλαγές, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να μην ενισχυθεί η εξωτερική ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Αντιδράσεις
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που κορυφαίο στέλεχος του ΔΝΤ μιλάει ανοιχτά για αποτυχία στον σχεδιασμό του ελληνικού προγράμματος. Είχαν προηγηθεί ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο δηλώσεις του Ολιβιέ Μπλανσάρ, οι οποίες μάλιστα ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων και επικρίσεων για τις δραστικές περικοπές στον προϋπολογισμό των ήδη επιβαρημένων ευρωπαϊκών οικονομιών.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ είχε παραδεχτεί ότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής (fiscal multiplier) που χρησιμοποιούσε για να προβλέψει την επίπτωση της λιτότητας στο ΑΕΠ της Ελλάδας είχε εκτιμηθεί στο 0,5, ενώ η πραγματική του τιμή είναι 1,8. Δηλαδή, για κάθε ευρώ περικοπών που επέβαλε η τρόικα, το ΑΕΠ μειωνόταν όχι κατά 50 σεντς, όπως προέβλεπε, αλλά κατά 1,8 ευρώ! Στις αρχές Ιανουαρίου επέστρεψε στο θέμα λέγοντας ότι η συνταγή λιτότητας που εφαρμόστηκε απότομα στην Ελλάδα ήταν πολύ σκληρή.

Εξάλλου, από τη δημοσίευση του πρόσφατου World Economic Outlook του ΔΝΤ, που υπογράφει ο κ. Μπλανσάρ, προκύπτει ότι το Ταμείο έχει μετατραπεί από υποστηρικτή της αυστηρής λιτότητας σε θερμό πολέμιό της. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, μια μείωση του ελλείμματος έστω κατά 1% ισοδυναμεί με μείωση οικονομικής δραστηριότητας κατά 0,5%, αλλά στην πραγματικότητα η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη και κυμαίνεται μεταξύ 0,9%- 1,7%.

Έρευνα που διεξήγαγε το ΔΝΤ κατέδειξε στο μεταξύ ότι το «σφίξιμο των λουριών» στις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες ίσως δεν αποτελεί πλέον τον κύριο παράγοντα για την προώθηση της ανάπτυξης, σε σχέση με την περίοδο όπου η οικονομική κρίση βρισκόταν στο ζενίθ, εντούτοις όμως οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές όσον αφορά τις δραστικές περικοπές δαπανών.

Ο Ολιβιέ Μπλανσάρ και ο Ντάνιελ Λι τονίζουν πως το να εξαναγκαστούν οι χώρες που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση να μειώσουν απότομα τα ελλείμματά τους είναι στην ουσία αντιπαραγωγική.

ΑΝΑΛΥΤΕΣ
Πώς έπεσαν έξω στις προβλέψεις

Διεθνείς αναλυτές υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ένα «mea culpa», καθώς οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ αναγνωρίζουν πως το Ταμείο έκανε λάθος στις προβλέψεις του για την Ελλάδα και για άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες και δεν κατάλαβε πως τα μέτρα λιτότητας υπονόμευαν την οικονομική ανάπτυξη.

«Οι προβλέψεις υποτίμησαν σημαντικά την αύξηση της ανεργίας και τη μείωση της εγχώριας ζήτησης που συνδέεται με το πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης», αναφέρουν.

Στην έκθεσή τους παρουσιάζονται τα λάθη που προκύπτουν από τους πολλαπλασιαστές που έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα από το ΔΝΤ. Ωστόσο, όπως τονίζουν οι δύο συντάκτες οικονομολόγοι της έκθεσης, οι πολλαπλασιαστές δεν παράγουν από μόνοι τους οριστικά συμπεράσματα.

«Πολλές χώρες πρέπει να μειώσουν τα ελλείμματά τους, άλλες πιο γρήγορα, άλλες πιο αργά», αναφέρουν. Καταλήγουν υπογραμμίζοντας ότι «τα αποτελέσματα δεν υποδηλώνουν πως η δημοσιονομική εξυγίανση είναι ανεπιθύμητη.

Σχεδόν όλες οι προηγμένες οικονομίες αντιμετωπίζουν την πρόκληση της δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι βραχυπρόθεσμες επιδράσεις της δημοσιονομικής πολιτικής στην οικονομική δραστηριότητα είναι μόνο ένας από τους παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του κατάλληλου ρυθμού εξυγίανσης για κάθε χώρα».

Πηγή

Σχετική δημοσίευση εδώ.